Doba gwiazdowa jest czasem lokalnym. Miejscowości mające wspólny południk astronomiczny mają jednakowe czasy lokalne. Czas według doby gwiazdowej jest ustalany względem punktu Barana. Wyznaczenie tego punktu jest dokonywane drogą matematyczną, a nie obserwacyjną. Dlatego najlepiej skorzystać z katologów gwiazd, map, lub programów astronomicznych celem ustalenia koniecznych wartości dla wyznaczenia czasu gwiazdowego. Na mapach nieba podawane są dla każdej gwiazdy dwie wielkości określające jej położenie. Jest to rektascencja i deklinacja. Rektascencja liczona jest względem punktu równonocy wiosennej i liczy się wzdłuż równika w kierunku przeciwnym do ruchu dziennego sfery niebieskiej. Zatem punkt Barana ma przyjętą wartość rektascencji równą zero. Rektascencję oznacza się w godzinach, minutach i sekundach i ma wartość od 0 do 24 godzin. Znając rektastascencję danej gwiazdy i obserwując moment jej górowania wyznaczamy czas lokalny według doby gwiazdowej.
Rysunek powyższy przedstawia charakterystyczne gwiazdy około wartości rektascencji zero, a oto dane przypisane dla danej gwiazdy:
A oto przykładowe gwiazdy do samodzielnego rozpoznania na niebie. Posługując się atlasem nieba łatwo możemy te gwiazdy znaleść. Jeszcze łatwiej to uczynić korzystając z jednego z programów astronomicznych np. Stellarium.
Znając rektascencję dowolnej gwiazdy, która właśnie góruje na południku miejscowym wyznaczamy tym samym czas gwiazdowy. Inaczej mówiąc czas gwiazdowy jest równy rektascencji gwiazd górujących w danej chwili. W określonym czasie gwiazdowym jest zawsze takie same położenie sfery niebieskiej. Dla dokładnego wyznaczenia czasu gwiazdowego stosuje się specjalne przyrządy.
Wysokość położenia gwiazdy polarnej wyznacza szerokość geograficzną. Gwiazdy, których deklinacja jest równa szerokości geograficznej miejsca obserwacji będą górować dokładnie w zenicie. Odległość zenitalna w górnej kulminacji określa się wzorem w zależności od tego , czy gwiazda kulminuje na południe z płd = szer.geogr. - deklinacja, czy też na północ z płn = deklinacja - szer. geogra., od zenitu. Dolną kulminację można obserwować tylko dla gwiazd, których deklinacja d jest większa od 90 - szer. geogr. Dla szerokości geograficznej 53 N tylko gwiazdy o deklinacji większej od 37 będą miały dolną kulminację dla obserwatora na tej szerokości geograficznej. Gwiazdy o deklinacjach mniejszych niż północna szerokość geograficzna miejsca obserwacji minus 90 na półkuli północnej nie będzie można ich w ogóle zaobserwować. Dla 53 N gwiazdy o deklinacji -37 stopni są niewidoczne. Gwiazdy o deklinacjach większych niż 90 - północna szer. geogr. miejsca obserwacji pozostają stale nad horyzontem. Dla 53 N sa to gwiazdy o deklinacji większej niż 37 stopni .
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz